Halveti nedir, Halveti ne demek

Halveti; bir din b. terimidir. Dil bilgisi yönünden Türkçe'de özel olarak kullanılır. kökeni arapça dilinden gelmektedir.

  • İbadetlerini ıssız yerlerde yapan bir tarikat
  • Bu tarikattan olan kimse.

Halveti hakkında bilgiler

Halvetiyye, İslam tasavvuf geleneği içerisinde yer alan tarikat lerden biridir. Özellikle Osmanlı döneminde Anadolu, Balkanlar, Ortadoğu ve Afrika'da geniş bir yayılma alanı bulmuştur. Halvetiyye, Cehri zikir adı verilen ve ilahi isimlerin yüksek sesle tekrar edilmesi anlamına gelen zikir yöntemini kullanan bir tarîkattir. 14. yüzyılda bugünkü Azerbaycan'ın Şemahı bölgesinde yaşamış olan Şeyh Ebu Abdullah Siraceddin Ömer bin Ekmelüddin Lahici tarafından kurulmuştur. Ömer Lahici'nin bir ağaç kovuğunda uzun süre halvet çıkarması ve ardından gelen takipçilerinin de tenhada kalmayı tercih etmeleri üzerine tarikat bu isimle anılmaya başlamıştır. Kurucusu Türk olan Halvetiye tarikati Azerbaycan'ın Şah İsmail trafından şiileştirilmeden önce Şirvanşahlar devletinde yaygındı.Merkezi bugünkü Bakü şehrinde bulunan Şirvanşahlar devletinin son hükümdarları Halveti şeyhlerine büyük saygı göstermişler,zaviyelerini saray binasının yanıbaşına acmalarina müsaade etmişlerdir. Pîr-î Sâni olarak anılan Seyyid Yahya Şirvanî tarikatin 15-16 yüzyıllarda Osmanlı coğrafyasında yayılmasını sağlayan en önemli simalarından biridir. Günümüzde de Halvetiye mensupları tarafından okunan Vird-i Settar ismiyle anılan eser de Yahya Şirvani'ye aittir. Yahya Şirvani tarafından yetiştirilen dervislerin Anadolu'ya halife olarak gönderilmeleri tarikatın Anadolu'da yayılmasında etkili olmuştur.

 

"Halvetiyye" yolu Pîr Ömer Halvetî ile birlikte yaygınlık kazanmaya başlamışsa da sonrasında pek çok kollar zuhur etmiş ve bu nedenle de "tarikatların anası" olarak anılmıştır. "Halvet" gönlünden Allah'tan gayrısını uzaklaştırmak ya da Allah'tan gayrısından uzaklaşarak ona yaklaşmak üzere yalnız kalmak anlamlarına kullanılır.

Halvetiyye'nin en yaygın kolu "Şabân’îyye" koludur. Kastamonu Taşköprü doğumlu Pir Şeyh Şâban-ı Veli'nin piri olduğu Halvetî-Şâbânî yolu Anadolu'nun değerleri ile yoğrulmuş bu toprağın insanlarının gönül tellerini en ince noktalarından yakalayabilmiş bir yol olmuştur. Şâbânî yolu dervişleri her tür toplumsal ihtiyaç halinde en ön saflarda yer almış, hem savaşta hem de barışta bayrağı taşıyan el olagelmişlerdir.

İki ana kola ayrılan tarîkatın bazı önemli şubeleri aşağıda belirtilmiştir.

Halveti kısaca anlamı, tanımı:

Tarikat : Aynı dinin içinde birtakım yorum ve uygulama farklılıklarına dayanan, bazı ilkelerde birbirinden ayrılan Tanrı'ya ulaşma ve onu tanıma yollarından her biri.

Halvet : Issız yerde yalnız kalma. Hamamlarda çok sıcak küçük yer. Issız ve kapalı yer.

İbadet : Bir dinin buyruklarını yerine getirme.

Issız : Kimse bulunmayan veya az kimse bulunan, tenha, yaban. Yalnız, kimsesi olmayan. Tenha bir durumda.

 

Kimse : Herhangi bir kişi, kim olduğu bilinmeyen kişi.

İslam : Müslümanlık.

Tasavvuf : Tanrı'nın niteliğini ve evrenin oluşumunu varlık birliği anlayışıyla açıklayan dinî ve felsefi akım. Kur'an'da önerilen ve peygamberin hayatında uygulamaları görülen hayat tarzını yaşama gayreti, İslam gizemciliği.

Osmanlı : XIII. yüzyılda Osman Gazi tarafından Anadolu'da kurulan ve Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra dağılan büyük Türk imparatorluğunun uyrukları. Düşündüğünü çekinmeden, açıkça söyleyen, bulunduğu toplulukta yetki sahibi olan.

Dönem : Belli özellikleri olan zaman parçası, periyot. Yarıyıl. Yasama meclisinin iki seçilişi arasındaki süre, devre. Bir çağ içinde belli özellikleri olan sınırlı süre.

Bu : Yerde, zamanda veya söz zincirinde en yakın olanı gösteren bir söz. En yakında bulunan bir varlığı veya biraz önce anılan bir şeyi işaret yolu ile belirtmek için kullanılan bir söz.