Tuyuğ nedir, Tuyuğ ne demek

Tuyuğ; bir edebiyat terimidir.

  • Mâni biçiminde aruzla yazılmış manzume

Edebi terim anlamı:

[Bakınız: duyuğ]

(Halk edebiyatı terimi) bk. Duyuğ.

Tuyuğ isminin anlamı, Tuyuğ ne demek:

Erkek ismi olarak; Şiir, şarkı, türkü.

Bilimsel terim anlamı:

Halk edebiyatında, "rubai"nin karşılığı olan bir koşuk biçimi. (Bir tek dörtlükten oluşur. Uyak düzeni mani gibidir. On bir heceli olanları aruzun "fâilâtün fâilâtün fâilün" kalıbına uyar. Duyuğ da denir. Az kullanılan bir koşuk biçimidir.)

XIV. ve XV. yüzyıllarda birkaç ozanın yazdığı "fâilâtün fâilâtün fâilün" ölçüsünde, dört dizeli ve a a - a uyaklı bir koşuk biçimi: / Dilberin işi itab ü naz olur / Çeşmi cadu gamzesi gammaz olur / Ey gönül sabret tahammül kıl ana / Yare erişmek işi az az olur. (Kadı Burhanettin)

Tuyuğ hakkında bilgiler

Tuyuğ, Türklerin Divan şiirine kazandırdığı nazım şeklidir. Maninin Divan edebiyatındaki karşılığı sayılabilir. Klasik Türk Edebiyatında aruzun fâilâtün fâilâtün fâilün kalıbıyla yazılan dört dizelik milli bir nazım biçimidir. Tek dörtlükten oluşur. Kafiyelenişi rubaiyle aynıdır: aaxa. Genellikle lirik tarzda olan ve aaaa şeklinde kafiyelenen tuyuğlara “Musarra Tuyuğ” denir. Manide olduğu gibi, cinaslı uyak kullanılır. Halk şiirinde 11′li kalıpla söylenen mani biçimindeki şiirlere de tuyuğ denir. Aruzun yalnız “fâilâtün - fâilâtün - fâilün” kalıbıyla yazılır.

 

Rubaide işlenen konular tuyuğda da işlenir. 14. yüzyıl Azerî şairi Kadı Burhanettin bu türün kurucusu sayılır. Çağdaşı Azerî şairi Nesimi ve 15. yüzyıl Çağatay şairi Ali Şir Nevai bu türde çokça ürün vermişlerdir.

Not: Halk Edebiyatındaki maninin karşılığıdır.

Rubaide işlenen konular tuyuğda da işlenir. 14. yüzyıl Azerî şairi Kadı Burhanettin bu türün kurucusu sayılır. Çağdaşı Azerî şairi Nesimi ve 15. yüzyıl Çağatay şairi Ali Şir Nevai bu türde çokça ürün vermişlerdir.

Tuyuğ tanımı, anlamı:

Mani : Kişinin sevinç, güven ve her türlü etkinliğinin normal olmayan bir biçimde arttığı ruh hastalığı.

Biçim : Biçme işi. Yakışık alan şekil, uygun şekil. Herhangi bir şeyin benzeri. Sanat ve edebiyat eserlerinde dış görünüş, form. Yazı ve simgelerin bilgisayarda kullanılmaya elverişli çerçevesi, düzeni, format. Şiirlerin kuruluş ve uyak düzenlerine göre olan dış görünüşü, şekil. Bir nesnenin dış çizgileri bakımından niteliği, dıştan görünüşü, şekil, eşkâl. Disket vb.nin bilgisayarda kullanılabilir durumu. Tarz.

Aruz : Aruz vezni.

Manzume : Dizge. Şiir.

Türk : Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde yaşayan halk ve bu halktan olan kimse. Dünyanın çeşitli bölgelerinde yaşayan, Türkçenin değişik lehçelerini konuşan soy ve bu soydan olan kimse.

Divan : Sedir. Meclis. Yüksek düzeydeki devlet adamlarının kurduğu büyük meclis. Divan edebiyatı şairlerinin şiirlerini topladıkları eser.

 

Şiir : Düş gücüne, hayale, imgeye, gönle seslenen, anı, duygu, coşku uyandıran, etkileyen şey. Zengin sembollerle, ritimli sözlerle, seslerin uyumlu kullanımıyla ortaya çıkan, hece ve durak bakımından denk ve kendi başına bir bütün olan edebî anlatım biçimi, manzume, nazım, koşuk.

Kazan : Çok miktarda yemek pişirmeye veya bir şey kaynatmaya yarayan büyük, derin kap. Buhar makinelerinde, kalorifer tesisatında, suyun kaynatıldığı büyük derin kap. Ankara iline bağlı ilçelerden biri.

Nazım : Şiir.

Edebiyat : Olay, düşünce, duygu ve hayallerin dil aracılığıyla sözlü veya yazılı olarak biçimlendirilmesi sanatı, yazın, gökçe yazın. İçten olmayan, gereksiz, yapmacık, boş sözler. Bir bilim kolunun türlü konuları üzerine yazılmış yazı ve eserlerin hepsi, literatür.